düşünür,
siyaset adamı
20 Nisan 1889 yılında Avusturya’nın Branau kasabasında doğdu. İlk
tahsilini, doğduğu kasabada yaptı. Orta tahsilini, Viyana civarındaki
Lintz şehrinin realschule'sinde yaptı. On üç yaşında babasını, on altı
yaşında annesini kaybetti. Orta öğrenimini bitirince, Viyana Sanayi
Okulu’na yazıldı. Kendi kendini eğitti. Viyana'da önce bir mimarın,
sonra da bir nakkaşın yanında çalıştı. 1912'de Viyana'dan Münih'e geldi.
1914'de Birinci Dünya Savaşı çıkınca, Bavyera’da Alman ordusuna gönüllü
olarak girdi. Alman mağlubiyetinden sonra, mühendis Feder ve altı
arkadaşı tarafından kurulan Alman İşçi Partisi isimli gizli bir örgüte
katıldı. Kısa sürede, bu partinin başkanı oldu. Partinin adını, Milli
Sosyalist Alman İşçi Partisi olarak değiştirdi ve nüfuzunu arttırdı.
Gazetelerde, fikirlerini açıklayan makaleler yayınladı.
1924 yılında, hükümeti devirmek için teşebbüslerde bulundu. Fakat
başarılı olamadı. Bunun üzerine 10 ay hapse mahkum edildi. Bu zaman
içinde, Kavgam isimli hatıralarını yazdı. Aynı zamanda, partinin yeni
programını hazırladı.
Kurduğu Nasyonal Sosyalist Parti’ye halk, "Nazi"ler dedi. Kendisine de,
taraftarları, rehber anlamına gelen "Führer" lakabını verdi. Parti, 25
maddelik bir program hazırladı. Bu programın ilk maddesi, Almanya'yı
Versay'ın zilletinden kurtarmak idi. Alman vatandaşlığının, yalnız Alman
kanını taşıyanlara verilmesi lazım geldiği programın esaslı
maddelerindendi. Büyük sermayeyi devleştirmek de, yine programın
esaslarından biriydi. Seçimle işbaşına geldi. Kısa zamanda Almanya’yı
süper güç haline getirdi. Batı Avrupa ülkelerini ve Rusya’yı karşısına
aldı. Bu cephe genişliği, İkinci Dünya Savaşı’nın sonucunu belirleyen en
önemli etken oldu. Savaş sonunda, Almanya’nın yenilgisini görünce
intihar etti (1945).